Այս էլ քանի տարի, երբ հանդիպում էի Լևոն Խեչոյանին Երևանի տարբեր փողոցներում, սրճարաններում, ուր հազվադեպ էր լինում՝ ի տարբերություն այլ գրողների ու մշակութային գործիչների, խնդրում էի իր մտորումները գրի առնել՝ հարցազրույցի ժանրով: Հրաժարվում էր ամեն անգամ: Ասում էր՝ ժամանակը կգա, կզրուցենք: Գուցե իրեն սրտամոտ չէին քաղաքական, հասարակական կյանքին վերաբերող հարցերը, ինքը չգիտեր այդ հարցերի ստույգ պատասխանները, դրա համար էր խուսափում: Ինքը գրի, գրականության մարդ էր: Չգիտեմ: Գիտեմ, որ ակտիվ քաղաքացի էր նաև, ու ոչ մի հանրահավաք բաց չէր թողնում: Ու ես ուրախ էի, որ հանրահավաքների օրերին իրեն կարող էի տեսնել Մատենադարանի հարթակից ներքև, մի անկյունում, իր մտերիմների հետ կանգնած: Լևոնը գիտեր խոսքի արժեքը, ու հենց այնպես հարցազրույց չէր տա, հենց այնպես չէր խառնվի հասարակական-քաղաքական իրադարձություններին, եթե դրանք այդքան չկարևորեր: Լևոնը, գրող լինելուց բացի, նաև ազատամարտիկ էր, ամեն ջիղով, ավյունով կապված հողին ու իր հայրենի եզերքին: «Քնում էինք քնապարկերի մեջ՝ թացին, չորին, ցրտին ու տաքին, քնում ու արթնանում էինք, դեռ լույսը չծագած, տանկերը առաջներս գցած, հողի դողը ոտքներիս տակ, մետաղե ատամնանիվների մռնչոցը ականջներիս մեջ՝ մտանք տափաստան: Դեմ դիմացի գյուղը վերցնելը դժվար չէր, բայց չէինք ցանկանում տղաներին կորցնել: Դադար առանք ու օձերի՝ կապտակարմրագույն էլեկտրակայծերի նման դուրս նետած երկթև լեզուներն արհամարհելով՝ քնեցինք դեղին դդումների դաշտում: Լուսածագին քարտեզը ծնկներին գեներալներն ու հրամանատարները ճշտեցին գյուղի դիրքը, ու մենք չորս կողմից տապալված հեռագրասյուների, էլեկտրասյուների առաջնորդների մեծադիր յուղանկարների, գալարաթափ լարերի, մետաղների ու, քթներիս առած ինչ-որ բուրմունքների միջոցով, մեր շղթայակազմ շարքերից ընկնող տղաներին թողած կրնկակոխ եկող սանիտարական մեքենաներին, բամբակի դաշտերով էլ անցանք ու հողի դողը ոտքներիս տակ՝ մտանք գյուղ»: Ու այս տողերը կարդալուց հետո ուզում եմ միայն հարցնել՝ այսքան փորձությունները կարողացար հաղթահարել, որովհետև ուժեղ ես եղել: Ինչո՞ւ, սակայն, անժամանակ հեռացար մեզնից, Լևոն:
Թագուհի ՀԱԿՈԲՅԱՆ